سقوط محمد علیشاه
با تمام این ناگواری ها تبریز قهرمان همچنان مقاومت میکرد.
قیام تبریز در جنبش انقلابی شهرها و دیگر مناطق ایران نفوذ و تاثیر بسزاایی از خود برجا گذاشته بود, تا جائیکه پیشرفت کار به بندرعباس تا همدان , اصفهان , گیلان و سرانجام به تهران نیز رسید
سرانجام مجاهدان تبریز زاردخانه شهر را بتصرف درآوردند و حکومت بدست انجمن محلی بنام « ستارخان » افتاد. مطالبات اساسی انقلابیون عبارت بودند از « احیای مشروطه , افتتاح مجلس و خلع ید از محمد علیشاه » .
نیروهای انقلابی تا بدانجا پیش رفتند که دراوائل بهار قزوین را به اشغال خود در آوردند. در پی فتح این شهر محمد علیشاه و حامیان خارجی وی بی اندازه بیمناک شدند ودست به تقابل گسترده ای زدند که با شکست روبرو گردید. در راس نیروهای مزدور شاه , رضا خان پالانی , از جمله افسران قزاق قرارداشت که در کشتار انقلابیون نقش بسزایی ایفا نمود.
چهار روز پس از تصرف قزوین بدست مجاهدان , شاه سرانجام « صدای انقلاب مردم » راشنید و طی اطلاعیه ای به « مشروطه و انتخابات » گردن نهاد. همزمان طوایف بختیاری که از سوی انگلیس مورد حمایت قرارداشتند نیز به مشروطه خواهان پیوستند.
به گفته تاریخ شناسان , قیام طوایف بختیاری از دلبستگی آنان به دمکراسی و آزادیخواهی نبود, بلکه آنان از شاه بدلیل انتصاب حکام اصفهان و محدود نمودن استقلال این قوم , راضی نبودند.
از سوی دیگر بختیاری ها برای حفاظت از منابع نفتی در جنوب که بهره برداری آنان به انگلیس ها واگذار شده بود, با آنان همکاری می کردند.
در مشهد و سایر شهرهای ایران نیز مردم از پرداخت مالیات و اطاعت از فرامین شاه امتناع می ورزیدند.
آزادیخواهان طالش و همدان از غرب, مجاهدین گیلان از شمال و بختیاری ها از جنوب نیز به تهران نزدیک و سپس به یکدیگر ملحق گردیدند و سرانجام پس از سه روز نبرد با بریگاردهای قزاق که وظیفه پاسداری از شاه را بر عهده داشتند, وارد تهران شده و پایتخت را فتح کردند.
درپی فتح تهران مردم به استقبال آنان شتافتند و محمد علی شاه به سفارت روس و سپس به روسیه پناهنده شد و دیگر به ایران برنگشت. بعد از ظهر همان روز مجلس, جلسه فوق العاده ای تشکیل و محمد علیشاه را از سلطنت خلع و فرزند 12 ساله وی احمد را به سلطنت نشاندند.
احمد متولد تبریز بود و در طی دوران کودکی در خانواده ای سلطنتی شکل و قوام گرفت.
در پی عزل محمدعلی‌شاه، در آن زمان نظر بر این بود که سلسله قاجار منقرض اعلام و سلسله جدیدی به روی کار آورده شود. اما مشروطه خواهان بیم آن داشتند که انقراض قاجاریه منجر به نقض بند هفتم قرارداد ترکمنچای شود و بدین سان زمینه‌ساز برای رویارویی دولت ایران با روسیه تزاری گردد.
براساس این بند روس ها تنها فرزندان و نوادگان عباس میرزا را به رسمیت می شناختند و درصورت انقضای سلطنت قاجار , این امر به تهدید جدی برای دخالت مجدد روس ها در ایران تبدیل می گردید.
براین اساس تشخیص برآن گشت تا سلسله قاجار را حفظ کرده و کودکی نالایق و بی سواد اما از خاندان قاجاریه را همچنان در قدرت نگهدارند.
احمدشاه به دلیل سن کوچکش و بر اساس قوانین اساسی مشروطه نمی‌توانست سلطنت را به عهده بگیرد, لذا برای وی نایب‌السلطنه انتخاب شد. اولین نایب‌السلطنه احمدشاه، عضدالملک بود.
وی در راستای آشتی ملی هیئتی از سیاستمداران با تجربه را تشکیل داد که وظیفه راه اندازی دوباره مجلس را بعهده بگیرند.
احمدشاه در تیر ما 1293 تاج‌گذاری کرد که همزمان بود با آغاز جنگ جهانی اول. وی طی این رخداد فرمانی مبنی بر « بی طرفی» ایران را صادر نمود.
همچنین ,, در زمان سلطنت او نبردها و جنبش های مهمی در برابر اشغال ایران در جنگ جهانی اول همانند نبرد رباط کریم (به رهبری حیدر لطیفیان)، جنبش تنگستانی ها (به رهبری رئیسعلی دلواری)، جنبش جنگل (به رهبری میرزا کوچک خان) وجنبش کلنل پسیان خان اتفاق افتاد تا در برابر نفوذ روس ها و انگلیس ها مقاومت کنند,,. .
ادامه دارد