روایتی از تاریخ معاصر ایران – بخش بیست و پنجم

مهرداد هرسینی

شاه شیزوفرنی گرفته

همسر سفیر ایالات متحده خانم هلمز در کتاب ,, شکست شاهانه,, میگوید:

,,در محوطه یی به مساحت بیش از چهار هزار متر مربع , حدود هفتاد چادر برپا شده بود که توسط ژانسن پاریس بگونه یی مجل با کریستال چینی و پارچه های کتان فرانسوی تزئین شده بود و در آن چلچراغ های پر تلاء لو با ابریشم قرمز آویزان بودند.  لانون برای خانواده ی سلطنتی یونیفرم  جدیدی طراحی کرد بود که با نخ طلا بطول تقریبی یک مایل دوخته شده بود. آشپزهای ماکسیم شام با شکوهی تهیه کرده بودند که شامل پاته دم خرچنگ, طاوس بریان شده و شکم پر و شامپاین و شراب کهنه و گرانقیمت فرانسوی بود. فقط خاویاری که برای پر کردن تخم بلدرچین مورد استفاده قرارگرفته بود, ایرانی بود.,,

شاه خیلی تاکید داشت تا برپایی جشن های 2500 ساله را به حساب مردم ایران بگذارد و چنین وانمود نماید که گویا مردم آن را نشانه یی از تولد جدید کشور میدانند. در حالیکه مردم اصلا بدلیل تنفراز دستگاه فاسد دربار در جریان جشن ها قرار نداشتند و بدلیل حفاظت بسیار شدیدی که پلیس و ارتش از مراسم جشن ها بعمل میاورد, فقط بخش های کوچک و سانسور شده یی از آن را از طریق تلویزیون مشاهده کردند.

 

 در اصل هیچ کس بغیر از خواص و نزدیکان دربار اجازه نیافت تا از نزدیک حتی نیم نگاهی به این جشن های پرهزینه بیاندازد. مردم در فقر و بدختی بسر میبردند و شاه خود را در اوج و منزلت می دید.  وی در روز نخست به پاسارگارد رفت و خود را یکبار دیگر با آن جمله ی مسخره و معروف  مضجکه ی مردم نمود.  شاه  عبارت خود را با این جمله پایان داد که ,, آسوده بخواب زیرا که ما بیداریم…,,. این جملات تا سالیان متمادی  و حتی پس از سرنگونی خاندان پهلوی مایه ی طنز و تفریح مردم گردیده بود.

بر سیاق این مذاکرات محرمانه قرار بود سه کشور مسئله ی پر کردن خلاء قدرت در خلیج فارس را در ,, پی تخلیه ی قوای انگلیس ,,حل و فصل نمایند. لذا قرار بر آن شد که شاه با اعلام استقلال بحرین, بعوض سه جزیره ی استراتژیک ,, تنب کوچک, تنب بزرگ و ابوموسی,, که برای دفاع از شاهراه حیاتی نفت اهمیت استراتژیک داشت را به اشغال خود در آورد. در اصل این راه حلی بود که از سوی ,, نیکسون ,, رئیس جمهور وقت ایالات متحده اتخاذ شده بود و بعنوان ,, دکترین ,, وی بع اجرا در آمد.

در راستای این سیاست که متعقد به ,, ترغیب و کوشش بیشتر کشورهای دوست آمریکا به منظور دفاع از خود ,, بود, شاه با بالا رفتن قیمت نفت در موقعیت مناسب قرارگرفت و ایالات متحده از طریق شاه میتوانست بر منابع نفتی خلیج فارس کنترل و اقتصاد آن کشور با فروش گسترده, از جمله تسلیحات نظامی رونق یابد.

,, در یک فاصله ی زمانی 20 ساله ( از 1950 تا 1971) کل خرید تسلیحاتی ایران از آمریکا به یک میلیارد دار هم نرسید. ولی بین 1971 تا 1978 یعنی فقط در عرض 8 سال آخر سلطنت شاه, میزان خرید سلاح از آمریکا آنقدر سریع افزایش یافت که به رقم نجومی 19 میلیارد دلار بالغ شد. شمن آنکه تنها برای سال 1978 ( 1357 شمسی) حدود 65 درصد از کل هزینه ی کشور به امور تسلیحاتی, ذوب آهن, نیروگاه اتمی و صنایع پتروشییمی اختصاص یافته بود. ,,

کتاب سقوط شاه

 از سوی دیگر با اجرای این سیاست شاه نیز عملا بعنوان ,,ژاندارم منطقه ,, وارد صحنه ی سیاسی میشود و به لحاظ نظامی در موقعیتی قرار میگیرد که از کشورهای حاشیه ی خلیج فارس در مقابل بروز ,, انقلابات و یا نفوذ شوروی ,, نیز دفاع کند. شاه اکنون سرمست از این قرارداد و موقعیت استراتژیک بدست آمده, به اجرای طرح های بلند پروازانه ی خود می پردازد.

آغاز دهه ی پنجاه با این بیت شعر شروع شد و زنگهای سرنگونی رژیم شاه را بصدا در آورد. همزمان با اعدام اولین گروه از کادرهای برجسته ی بنیانگذاران مجاهدین در خرداد 1351, نیکسون بهمراه هنری کسینجر وارد تهران میشود. طی این سفر قرارداد محرمانه یی بین شاه و آمریکا منعقد میگردد که بر اساس آن ,, به شاه برای خرید هر نوع سلاحی ,, کارت سفید داده میشود.1

 

ادانه دارد