مهرداد هرسینی – روایتی از تاریخ معاصر ایران – بخش چهل و هشت

سنجابی سرانجام در پاریس قول همکاری به خمینی داده و بیانیه یی را امضاء نمود که با آن از شاه فاصله

میگیرد. در این میان سالیوان آخرین سفیرآمریکا در ایران گزارشی از تهران ارسال میکند و در  تحلیل خود

برای مقامات واشنگتن از جمله به عدم حمایت مردم از شاه اشاره کرده و پیشنهاد میکند که باید ,, برای

پایان بخشیدن به بحران فعلی و استقرار یک نظم جدید در ایران, باید بین نیروهای انقلابی و نیروهای

مسلح سازش بوجود آید,,.

 کتاب ماموریت در ایران 

6 آذر:  كارمندان بانك مركزي فهرست 177 نفر از وابستگان رژيم شاه را كه بيش از دو ميليارد دلار ارز

از مملكت خارج كرده بودند،   منتشر نمودند. اين ليست بغير از دزديهاي 31 ميليارد دلاري شاه و خانواده

اش بود.

,,  وقتي من وزير دارايي شدم و قرار شد كه به دادگاه پاناما  براي تعقيب شاه اسناد بفرستيم، براي 31

ميليارد دلار و نه يك شاهي ، صد دينار و دو شاهي، براي 31 ميليارد دلار سند فرستاديم آنجا,,.

 مصاحبه با بني صدر-  انقلاب ايران به روايت بي بي سي

در اين فهرست از جمله اسامي زير به چشم ميخورد:

شريف امامي  31 ميليون دلار

اويسي  15 ميليون دلار

نمازي  9 ميليون دلار

آموزگار  5 ميليون دلار

سپهبد مقدم  2 ميليون دلار

وزير بهداري  7 ميليون دلار

 

داريوش همايون  6 ميليون دلار 

10 آذر-  كه مصادف بود با شب اول محرم، مردم تهران دست به تظاهرات گسترده يي زدند. ارتش با مردم

در اين روز درگير شد وقريب يك هزار نفر در اين درگيري هاي نابرابر به شهادت رسيدند. به توصيه ي

آيت الله طالقاني مردم  از شب به نشانه ي اعتراض به جنايات شاه ، به پشت بامها رفته و فرياد « آلله و

اكبر» سر دادند.

 19 و 20 آذر-  تظاهرات و راهپيمايي عظيم تا سوعا و عاشورا به دعوت آيت الله طالقاني انجام گرفت.

شعار اصلي مردم در اين روزها تثبيت شعار « مرك بر شاه » بود.

 راديو بي بي سي  در اينباره  از تهران در آن تاريخ  چنين گزارش كرد:

,, امروز در تهران جمعيتي كه عده اشان نزديك به يك ميليون نفر تخمين زده مي شد، دست به راهپيمايي

بزرگ ولي مسالمت آميزي زدند تا مخالفت خود را با شاه و دولت اش ابراز دارند. ميدان شهياد نمي

توانست تمامي جمعيت را در خود جاي دهد و هزاران نفر حتي پيش از آنكه به ميدان برسند، متفرق شدند.

صف راهپيمايي كه به سوي ميدان در حركت بود تا  5 – 6 كيلومتر امتداد مي يافت,,.

ظهر روز عاشورا يك گروهبان و يك سرباز ارتش، در سالن نهار خوري گارد شاهنشاهي  بيش از ده تن از

ماموران گارد را با شليك گلوله به قتل رساندند. 

24 آذر- ماموران ارتش به بيمارستلن امام رضا در مشهد هجوم برده و دهها تن از مردم و از جمله تعدادي

پزشك و كادر درماني را به شهادت ميرسانند.

 29 آذر- تحصن بزرگ استادان دانشگاهها ی تهران در وزارت علوم

 5- دی-  گارد طي حمله ي  به تحصن استادان دانشگاهها، استاد كامران نجات الهي در تهران به ضرب

گلوله به شهادت رسيد. وي از اساتيد برجسته ي دانشكده ي  پلي تكنيك  تهران بود. در پي ترور استاد

نجات الهي تهران بار ديگر به نا آرامي هاي گسترده يي كشانده شد كه بر اثر تيراندازي ماموران حكومت

نظامي، دههاه تن كشته و زخمي شدند.

 7 دي – ازهاري نخست وزير دولت نظامي سكته ي قلبي كرد. سوليوان، سفير وقت ايالات متحده در ايران

 پس از ديدار با وي ميگويد:

,, من رفتم به نخست وزيري و بجاي اينكه مرا به دفتر رسمي او ببرند، به اتاق كوچك ديگري بردند كه

تاريك بود. وقتي داخل رفتم، چراغ روشن شد ديدم در گوشه يي ارتشبد ازهاري با پيژاما دراز كشيده و

كنارش يك كپسول اكسيژن است. متوجه شدم كه سكته قلبي كرده و بيمار است. تعجب كردم چرا از من

خواهش كرده كه به ديدنش بروم. گفتم تيمسار طبيب اتان  كجاست؟ گفت بيرون است و بعد گفت تعجب

نكنيد. من از شما خواستم كه بياييد اينجا تا مطلبي را به شما بگوييم و آن اينكه  مملكت دارد از دست

ميرود، چون شاه از تصميم گرفتن عاجز است,,.

انقلاب ايران به روايت بي بي سي

 از آنجاييكه  سياست ايالات متحده تا قبل از روي كار آمدن دولت نظامي ازهاري، حفظ شاه بود، با شكست

اين دولت و روي آوردن شاه به سياست دوري از نظاميان ، اكنون اين كشور خود را بر سر دوراهي ميبيند

و اينكه سرانجام بايد.

 مسله شاه را تعيين و تكليف نمايد. تا اين زمان دو جريان در رابطه با ايران در سياست خارجي آمريكا 

نسبت به شاهو ايران عمل ميكردند.  نخست شوراي امنيت ملي به رياست يرژينسكي  بود و سپس وزارت

امور خارجه به رياست سايروس ونس. ايندو جريان ديدگاههاي متفاوتي نسبت به ايران و شخص شاه

داشتند. براي نمونه برژينسكي به حمايت از شاه معروف بود ، در حاليكه سايروس ونس و ساليوان سفير

اين كشور در ايران، خواهان نزديكي با خميني بودند.

ادامه دارد